Zie jij hier ook een moestuin?
Dit is Scheiendsven in Brabant, een plek die zich uitstekend leent voor het verbouwen van waterplanten. In het voorjaar (linker foto) staat de plek onder water. Waterplantjes vinden het heerlijk om hier te vertoeven en te groeien. In het najaar (rechter foto) komt dit stuk grond droog te staan. Op de foto is het een modderpoel geworden. Als het wegstromen van water wordt tegengehouden, dan drogen de waterplanten niet uit. Dit is een ideale plek voor de teelt van waterplanten.
Nederland is een waterland. Het barst van de sloten en andere wateren met allerlei functies. Deze natte gronden missen nog één functie en dat is het verbouwen van eetbare planten, landbouw van waterplanten.
Stichting Waterplant zet zich momenteel in voor het omschakelen van zowel verbouwers als gebruikers voor de interesse naar de teelt van waterplanten. Met name het gebruik van waterplanten voor culinaire doeleinden mag meer bekendheid krijgen. Maar ook het gebruik van waterplanten voor isolatie- en bouwmateriaal.
Langzaam aan zien we dat koks nieuwsgierigheid krijgen naar het verwerken van waterplanten in hun gerechten. Chefkok Jonie de Boer van restaurant de Librije in Zwolle. We spraken boeren in de regio Zuid-Oost Brabant die verrast waren over de mogelijkheden van waterplanten. Zij zien potentie in het verbouwen van deze gewassen op bv de oevers van hun sloten.
Het eten van waterplanten is ons niet nieuw. Rijst is een product dat niet meer van ons bord is weg te denken. Met name in Spanje zie je dat er hele gebieden met platte natte landen worden gebruikt voor de bouw van rijst.
In Engeland verbouwt men heel veel waterkers. Die wordt verwerkt in maaltijden als een uitstekende smaakmaker (salade, risotto, soep, etc). Het smaakt naar tuinkers, maar dan voller van smaak, want het heeft meer blad. De smaak is licht bitter en kan daardoor ook gebruikt worden om smaak in de mond te neutraliseren. Daardoor kan men beter nieuwe smaken proeven.
Watermunt kennen we omdat wij daar ook ons potje thee mee zetten.
Chinezen eten de Lotus bloem door hem te gebruiken in salades, geroerbakt of hem te gebruiken in andere warme gerechten.
Olifantsoor of de Tajerplant wordt in Aziatische landen en Suriname in gerechten verwerkt net als spinazie.
Maar er zijn nog zoveel meer planten die zeer smakelijk zijn om te bereiden. Een uitgebreide lijst is te vinden op de webpagina van Keijsers Vijverecologie, de Eetbare Vijver.nl.
Het bekendste bouwmateriaal van waterplanten zijn onze rieten daken. Voor een ecologische bouwstijl van een huis gebruikt men strobalen voor de bouw van de muren. De vezel van de Lisdodde wordt onder andere als isolatiemateriaal gebruikt.
In 2020 hebben we voor Waterschap de Dommel Lisdodde geplaatst in Soerendonk en Biest Houthakker. Het eerste doel was om het water te zuiveren en het tegengaan van de veelvuldige groei van kroost. Uiteindelijk zullen deze waterplanten geoogst worden en gebruikt worden voor isolatie- en bouwmateriaal. Op het tabblad 'Projecten' van deze website zijn enkele foto's te vinden van deze locaties en de resultaten.
In het voorjaar van 2021 starten we in samenwerking met Waterschap de Dommel een project in Scheiendsven (zie foto's bovenaan). Het is een mooi stuk grond van waterschap de Dommel waar we een kleine diversiteit aan waterplanten gaan plaatsen. We onderzoeken wat deze keur aan waterplanten nodig hebben om tot volmaakte groei te komen.
Momenteel informeren we grondbezitters over de voortgang van het project. Hierbij kunnen zij zich aansluiten bij de ontwikkeling van de teelt van waterplanten, door ook waterplanten te gaan telen voor een nu nog kleine afzetmarkt.
We hebben een aantal koks op het oog op om een samenwerking te starten als de oogst plaatsvindt. Zij mogen hun creativiteit loslaten om de gewassen op velerlei te bereiden. We kijken er nu al naar uit om te gaan ondervinden wat er allemaal mogelijk is.
Kortom, we bouwen aan een netwerk van mensen die graag betrokken willen zijn bij het op de kaart zetten van deze nieuwe en veelzijdige producten.